Accessibility Checklist
Opublikowano: 2022-10-13, aktualizacja: 2022-10-13 przez Smyku https://www.smyku.pl/about.html
W Internecie dostępnych jest wiele list kontrolnych dostępności tzw. accessibility checklist. Jedne są w miarę aktualne drugie trochę mniej, której zatem używać?
Listy kontrolne dostępności
W Internecie dostępnych jest coraz więcej list kontrolnych dostępności tzw. accessibility checklist. Wiele z nich opartych jest na tzw. liście wymagań standardu WCAG, ale są też takie które kładą nacisk na szczególny typ kontentu lub profesję np. dla DO’s and DON’T dla UX-ów, checklisty dla deweloperów, testerów, jak również checklisty opracowane przez różne uniwersytety lub firmy ogólnie zajmujące się dostępnością. Niektóre z nich jak np. IBM, łączą je innymi standardami lub dodają własne dobre praktyki. Pojawia się pytanie. Która jest właściwa i której mam używać?
Pewnego rodzaju zbiorem takich checklist i ciekawą próbą ich uporządkowania jest wpis Eli na jej blogu zatytułowany checklisty dostępnej strony - jednak uznałem, że jest to zbiór troszkę skromny.
Podjąłem się zatem zadania mającego na celu nieco uzupełnienia wpisu Eli oraz wybrania popularnych list kontrolnych, aby następnie przyporządkować je konkretnej roli w projekcie. Poniższe zestawienie jest oczywiście przykładem i absolutnie nie wyczerpuje tematu list kontrolnych, które zmieniają się i powstają z dnia na dzień. Może być jednak punktem startowym do wykorzystania jej w projekcie lub na ich bazie stworzenie własnej listy kontrolnej.
Czeklisty dostępności z podziałem na rolę w projekcie
Dla UX designera lub UI designera
Checklisty dla członków zespołów UX/UI wraz z wskazówkami co robić, a czego unikać podczas projektowania, aby interfejs był dostępny.
Checklisty dla frontend dewelopera
Checklisty (również w formie tutoriali) dla web i mobile deweloperów jako forma podpowiedzi jak wytworzyć dostępny interfejs użytkownika.
- A11Y checklist by Deque University (dokument PDF)
- A11Y checklist by Deque University (wersja HTML)
- A11Y checklist by A11Y 101
- A11Y checklist by Voxmedia (developer)
- A11Y checklist by Elsevier (dokument PDF)
Dla kreatora treści/UX writera
Checklisty dające wskazówki na co musi zwrócić uwagę twórca treści lub UX writer, aby treść tekstowa była dostępna.
Checklisty dla Testera/QA/Audytora/Specjalisty ds. dostępności
Ponieważ osoby testujące produkty cyfrowe z reguły pracują z dokumentacją i wymaganiami, to jak sama nazwa wskazuje dla nich stworzono checklisty z podziałem na wymagania. (choć może się nimi posłużyć każda osoba, która woli pracę ze specyfikacją)
- WCAG 2.1 Checklists by WebAim
- WCAG 2.1 Checklists by Luke McGrath
- WCAG 2.1 Simplified Checklist by Adam Akinyemi
- WCAG 2.2 Quick Reference by 3pha
- WCAG 2.1 Checklist by Essential Accessibility (dokument PDF)
- WCAG 2.1 Checklist by DigitalA11Y
- WCAG 2.1 Checklist by Praxent (dokument PDF)
- WCAG 2.1 Checklist by Yale University
- WCAG 2.0 Checklist by WebFX
Pozostałe cheklisty dostępności
Listy kontrolne, które ciężko było przypisać konkretnej osobie. Można je raczej podzielić na rodzaj wytwarzanej treści lub typ komponentu UI, którego dotyczą.
- A11Y checklist by Webflow
- A11Y checklist by Duke (dokument PDF)
- A11Y checklist by a11yproject
- A11Y checklist by uxdesign
- A11Y checklist by hackernoon
- A11Y checklist by Olympic collage
- A11Y checklist by Axelerant
- A11Y checklist by Deque University
Podsumowując
Jak widzicie list kontrolnych jest sporo. Do jednych z lepszych zaliczyłbym checklisty od firm Deque, WebAim oraz Luka McGrath. Oczywiście to są tylko moi faworyci, ale nie umniejsza to pozostałym i nie neguje ich użycia.
Checklisty mega usprawniają weryfikację dostępności i są doskonałą pomocą zarówno dla programisty jak i testera. Osobiście traktuję je jako nieodzowny element mojej pracy przy opracowywaniu testów dostępności – choć bardziej bazuję na zbudowanej przez siebie checkliście z podziałem na testy typu easy check oraz wymagania dotyczące aplikacji mobilnych.
Tak na sam koniec. Ponieważ mamy istny wyrzut różnych stron i dokumentów, opisujących jak testować dostępność czy to poprzez checklisty czy może bez nich, to niekoniecznie przedstawiony przeze mnie podział będzie do końca adekwatny lub autor checklisty nagle zmienił formę jej prezentacji lub link. Dajcie mi wtedy znać, a postaram się szybko zaktualizować mój wpis.